برنامه هفتم و بودجه ۱۴۰۲ آماده شد
به گزارش خبرشهر، مطبوعات و رسانههای آزاد و شفاف در هر جامعهای از ارکان توسعه و دموکراسی به شمار میآید.
روزنامه ایران در صفحه نخست امروز خود با تیتر «برنامه هفتم و بودجه ۱۴۰۲ آماده شد» نوشت: در حالی که امسال به دلیل همزمانی ارائه لایحه بودجه و برنامه هفتم توسعه، سال ویژهای برای دولت محسوب میشود، سازمان برنامه و بودجه از پایان کار لوایح برنامه هفتم و بودجه ۱۴۰۲ به صورت همزمان خبر داده است.
طبق شنیدهها این دو لایحه بزودی و طی روزهای آینده به مجلس تقدیم میشود. هرچند طبق قانون دولت باید تا ۱۵ آذر لایحه بودجه سال آینده را به مجلس میبرد، اما ضرورت همزمانی ارائه لایحه برنامه هفتم توسعه به عنوان سند بالادستی و نیز تغییرات مثبتی که در قالب تدوین و بررسی لایحه بودجه سال آینده رخ داد، این موضوع با تأخیر روبهرو شد اما اکنون مجلس میتواند به صورت همزمان لایحه برنامه پنجساله هفتم توسعه و لایحه بودجه ۱۴۰۲ را در مهلت قانونی مورد بررسی و تصویب قرار دهد.
در همین راستا، روز گذشته سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد: بررسی بودجه همزمان با تدوین برنامه هفتم به پایان رسیده است.
دولت علاوه بر دقت بیشتر بر تدوین لایحه برنامه هفتم، کار لایحه بودجه را هم جلو برد تا اداره کشور در سال آینده دچار وقفه نشود و همزمان تدوین برنامه هفتم را با استفاده از ظرفیت دستگاهها و کارشناسان داخل و خارج سازمان دنبال کرد.
سازمان برنامهوبودجه از سال گذشته تحقیقات وسیعی در مورد آسیبشناسی برنامههای توسعه؛ شیوههای جدید برنامهریزی و دیگر مختصات برنامه هفتم را توسط دو بال پژوهشی خود یعنی مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامهریزی و مرکز پژوهشهای توسعه و آیندهنگری آغاز کرد تا تدوین برنامه هفتم هنگام ابلاغ سیاستهای کلی برنامه از پشتوانه خوب علمی برخوردار باشد. تنها در مرکز پژوهشهای توسعه و آیندهنگری اقدامات نوزدهگانهای انجام شد که مهمترین آنها شامل بررسی سیاستهای کلی برنامههای توسعه پس از انقلاب اسلامی (مبانی، آسیبها، مسائل)؛ مطالعه تطبیقی تجربه برنامهریزی توسعه در جهان، گسستها و گذارها؛ مطالعه تطبیقی برنامههای توسعه در ایران و کشورهای منتخب؛ راهبرد هندوستان نوین؛ بخش اول: پیشرانها؛ گزارش تفصیلی وضعیت شاخص پیشرفت لگاتوم در دهه ۲۰۲۰-۲۰۱۰؛ دلالتها و امکانهای هدفگذاری برنامه هفتم توسعه بر رشد اقتصادی ۸ درصدی؛ رویکرد رشد فراگیر در بن پیکره برنامه هفتم توسعه، الزامات و چهارچوبها؛ فراتحلیل مطالعات هفتاد سال برنامهریزی توسعه در ایران بهمنظور کاربست در تنظیم نظامنامه تدوین برنامه هفتم توسعه کشور؛ الگوی تدوین برنامه عملیاتی برنامههای پنجساله توسعه؛ ریشهیابی آسیبهای نظام برنامهریزی برای کاربست در تدوین نظام برنامهریزی مطلوب و شناسایی هستههای کلیدی خطدهنده در برنامه هفتم توسعه هستند.
اما کار بررسی و تصویب سیاستهای کلی برنامه هفتم توسعه در مجمع تشخیص مصلحت نظام به درازا کشید و به همین علت سیاستها بسیار دیر یعنی در روزهای آخر تابستان ابلاغ شد؛ درست زمانی که یک ماه از آغاز فعالیتهای دولت برای تدوین لایحه بودجه ۱۴۰۲ گذشته بود. باوجود این سازمان برنامهوبودجه کار تدوین لایحه بودجه ۱۴۰۲ را بر اساس سیاستهای کلی برنامه ادامه داد؛ اما در ادامه راه با نقطهنظر مجلس یعنی تقدم ارائه لایحه برنامه بر لایحه بودجه مواجه شد؛ این در حالی است که دولت سیزدهم نمیخواهد آخرین برنامه توسعهای که بر اساس سند چشمانداز نوشته میشود، سرنوشت برنامههای پنجم و ماقبل با درصدهای تحقق پایین را پیدا کند.
ازاینرو دولت علاوه بر مداقه بیشتر بر تدوین لایحه برنامه هفتم، کار لایحه بودجه را هم جلو برد تا اداره کشور در سال آینده دچار وقفه نشود و همزمان برنامه هفتم را با استفاده از ظرفیت دستگاهها و کارشناسان داخل و خارج سازمان دنبال کرد. از آنجا که برای ایجاد شفافیت در لایحه بودجه قوانین دائم از قوانین یکساله جدا شدهاند و دولت امسال برای بودجه دو لایحه به مجلس ارائه خواهد کرد، کار بررسی و تصویب آن در دولت اندکی طولانی شد؛ هماکنون کار تصویب تمام تبصرهها در دولت به پایان رسیده و با باز شدن مجلس لایحه ارسال خواهد شد.
روزنامه جوان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «همه آلودگیهای روزگار شما!» نوشت: برف نو آمد. دوستی پیغام داد-به کنایه- تو که اشعار شاملو را از بری، «برف شاملو» را در روزنامه بنویس! منظورش این قطعه از شعر برف شاملو بود: «برف نو، برف نو، سلام، سلام! بنشین، خوش نشستهای بر بام! پاکی آوردیای امید سپید / همه آلودگی است این ایام»! گفتم اتفاقاً به چشم من هم، همه آلودگی میآید! آنگاه از آلودگیهای ایام برای او نوشتم.
نوشتم زمانه آلودهای است. خواسته یا ناخواسته داشتند شهرههای خوشگذران و کاهلان و منبلان را میچیدند جلوی طلبههایی رنجور سختیکشیده! نوشتم بد زمانه آلودهای است، همین یک سال پیش بود که گفتند طلبهای نخبه را یک شب پس از آنکه دوستانش او را به دنبال تهیه غذا از باقیماندههای غذای دیگران دیدهاند، از دست دادهایم.
حتی گفتنش هم که چگونه، آسان نیست! اسمش هست، آدرسش هست، اما خبرهای ین طبقه برای کسی اهمیت ندارد.
میدانی او چه زمانی از گرسنگی و فقر، زندگیاش پایان یافت؟ همان زمانی که صداوسیمای ما شهرههای شهر را در هر جشن و مراسمی به تلویزیون میآورد و یک کسی از همان قماش را هم به نام مجری مقابل او مینشاند تا برای سرگرمی مردم از او بپرسند که قرمهسبزی دوست داری یا کشکوبادمجان! در ازای چه؟ چندصد میلیون ناقابل! چندصد میلیون بگیر و بیا بگو چی دوست داری و چه احساسی داری و چگونه خوش میگذرانی!
گفتم و نوشتم که واقعاً زمانه آلودهای است که با برف هم پاک نمیشود. یک روحانی سادهپوش و سادهزیست، تفریحش چیست؟
رفتن در روستا و تعمیر طویله و جاده و خانه پیرزنان روستایی. تفریح شهره شهر ما چیست؟ «دیده به بد دیدن آلودن!»، با پول مالیات آن پیرزن روستایی و از سهم بیتالمال، به کانادا و ترکیه و فرانسه رفتن و جنس برند خریدن!
گفتم میدانی که آمار رسمی میگوید ۸۰ درصد طلبهها زیرخط فقرند و با شهریههای چند صد هزار تومانی مراجع بهسر میبرند. یک مرج تقلید با یک میلیارد تومان سهم، به ۳ هزار طلبه شهریه میدهد و مجری برنامه لوند تلویزیون ۵ میلیارد میگیرد تا آن را جای دیگری ببازد! زمانه آلودهای است. زمانه تنزل از روشنفکران خائن به شهرههای خناس! روزگاری دکتر شریعتی گفت پای هر قرارداد ننگین استعماری، امضای یک روشنفکر از فرنگ برگشته دیده میشود، اما امضای حتی یک آخوند نجفرفته پای هیچ قرارداد استعماری نیست. حالا امضای روشنفکران از فرنگ برگشته خائن، تبدیل شده است به ملاقاتهای شهرههای خائن به فرنگ رفته!
گفتم این زمانه، همه آلودگی است، صفبندی شهرهها و فوتبالیستهای میلیاردی و تبلیغاتچیهای لوازم آرایشی با پول و پشتیبانی شقیترین موجودات عالم برای نجات مردمی که با تحریم همان شقیترینها گرفتار پنج و شش خود هستند! نوشتم روزگار ما اگر نسبتی با برف سپید ندارد، از آنجاست که زمانه سرکشی کاهلان و منبلان در مقابله با جهادگران است. مدیران کاهل، مسئولان منبل، مجریان متهاون! همه در ارتقای فرهنگ منحط شهرهپروری کوشیدند. در فرهنگی که هزار سال پیش حکیمانش مثل سنایی سرودند: «شرعورزی نیاید از منبل / حق گزاری نیاید از کاهل».
روزنامه خراسان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «اقدام پیشگیرانه یا سانسور و تحدید خبر؟» نوشت: به تازگی طرحی با عنوان «پیگیری حقوقی و قضائی اخبار کذب» در کمیسیون حقوقی و قضائی مجلس در حال پیگیری است؛ طرحی که گفته میشود در یکی از بندهای آن آمده، ناشر هر خبری که تأثیر سو اجتماعی داشته باشد، مجازات میشود.
در بند دیگری از طرح فوق، بزرگنمایی اخبار جرم دانسته شده است البته این طرح هنوز نهایی نشده و در حال بررسی جزئیات در کمیسیون حقوقی و قضائی مجلس است ولی در چند روزی که این خبر منتشر شده، زمینه بروز واکنشهایی را به ویژه برای اهالی رسانه فراهم کرده است.
با این حال محمدتقی نقدعلی، عضو کمیسیون حقوقی و قضائی مجلس در موافقت با این طرح اظهار کرد: «طبق طرح جدید مجلس، افرادی که اخبار کذب را نشر بدهند قاعدتاً باید پاسخگوی تبعات سو آن باشند.
این طرح درباره هر خبری که آثار سو اجتماعی داشته باشد و موجب ضربه به جامعه شود، صدق میکند. منتشرکنندگان این اخبار اگر نتوانند جبران خسارت بکنند، باید مجازات شوند.» موافقان طرح معتقدند این مجازاتها چیز معمول و متداولی در اکثر کشورهاست و هر کسی خبر کذبی را منتشر کند که باعث آثار سوئی در جامعه شود، باید درباره آن پاسخگو باشد. به طور مثال، تسنیم در گزارشی به قوانین آمریکا، هند، چین، روسیه، اتحادیه اروپا و ترکیه اشاره و به برشمردن مصداقهایی مانند بستن صفحه توئیتر ترامپ از این طرح دفاع میکند. کاظم دلخوش، سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضائی مجلس هم در دفاع از این طرح میگوید: این طرح با هدف «پیگیری حقوقی اخبار کذب در فضای مجازی و مجازات منتشرکنندگان آن» تدوین شده و به تصویب این کمیسیون رسیده است.
اما این طرح منتقدانی جدی هم دارد که آن را به نوعی مهیا کننده زمینه سانسور شدیدتر و محدود کردن خبررسانی میدانند از جمله به گفته مهاجری فعال سیاسی، این اقدام زایدی است و پیش از این نیز قوانینی در این حوزه به تصویب رسیده: «من نمیدانم طرحی که دارند تصویب میکنند فقط برای رسانههای رسمی است یا برای کاربران فضای مجازی هم هست. اگر برای رسانههای رسمی باشد، به نظرم کار زایدی است.
اکنون قانون مطبوعات وجود دارد و نشر اکاذیب و این طور موضوعات هم از مواردی است که به طور مرتب اصحاب رسانه به دادسرای رسانه احضار و پاسخگو میشوند… د. نگرانیهایی را که برای دوستان رسانه وجود دارد، بحق میدانم.
به دلیل اینکه وقتی شما قانون بگذارید، ولو اینکه این قانون شامل خیلیها نمیشود، اما همین اندازه که تصور انسداد فضای رسانهای را به مشام میرساند، برای حال روحی روزنامه نگاران خوب نیست و حتی به نظرم افکار عمومی را هم دچار این تصور میکند که میخواهند فضای باز رسانهای را مسدود و محدود کنند.»
وی افزود: «معتقدم قوانین به اندازه کافی وجود دارد و اگر مجموعه نظام سیاسی ما اجازه انتشار آزاد اطلاعات را به همه رسانهها بدهد، در آن صورت اصلاً خبر دروغی منتشر نمیشود که نیاز داشته باشیم برای این کار قانون بگذاریم. کاری که الآن دارند میکنند مثل این است که در مغازهای را باز بگذارید و فضا را برای سرقت فراهم کنید و بعد بگویید حالا یک قانون میگذارم تا کسانی را که سرقت میکنند، دستگیر کنند. از اول در مغازه را ببند و طوری ویترین مغازه را بچین که کسی نتواند دزدی کند.»
نعمت احمدی حقوقدان نیز در گفتو گو با انتخاب در واکنش به اینکه در صورت تصویب این طرح اساساً شغل خبرنگاری معنایی ندارد و به روابط عمومی تبدیل میشود، اظهار کرد: «روابط عمومیها هم گرفتار میشوند چراکه فرضا یک خبر را از وزارت بهداشت منتشر میکنید، اما میگویند مرجع رسمی نیست. حتی به بولتن خبری سازمانها و ادارات هم بسنده نمیکنند و رسمیت نمیدهند.
تقریباً مثل خیلی از کشورهایی میشود که در گذشته تولید خبر نداشتند و باید یک مرجع به آنان خبر میداد و گردش آزاد اطلاعات نبود، از جمله کشورهای کمونیستی. در مقابلش کشورهای آزاد، گردش آزاد اطلاعات هم دارند.»