دستور ویژه قالیباف برای احیای خلیج گرگان/ اختصاص یک‌همت اعتبار ویژه خزر

به گزارش پایگاه خبری خبرشهر، ، در سال‌های اخیر موضوع خشکی خلیج گرگان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل زیست‌محیطی نه‌فقط گلستان بلکه ایران تبدیل شده است. پسروی آب دریای خزر کنار مسائلی مانند ورود آلاینده‌ها، خشک شدن کانال‌های آبرسان و غیره سبب شد این اکوسیستم ارزشمند که حدود ۴ هزار هکتار وسعت دارد در معرض تهدید جدی قرار بگیرد.

در دهه ۹۰ که شاید یکی از مهم‌ترین دوره‌های زمانی برای نجات خلیج گرگان بود اما با بی‌عملی و دست روی دست گذاشتن دولت‌های وقت، هیچ اقدام مؤثری برای جلوگیری از خشکی این خلیج انجام نشد. کاهش بیش از حد تراز سطح آب دریای خزر (حدود ۲ متر) منجر به خشک شدن کانال‌های خزینی و آشوراده در دهه‌های گذشته شده بود که دولت سیزدهم تصمیم گرفت برای انتقال آب دریای خزر به خلیج گرگان طرح احیای این پهنه آبی را در راستای مصوبات ستاد ملی هماهنگی و مدیریت تالاب‌های کشور انجام دهد که این سلسله اقدامات با لایروبی کانال آشوراده آغاز شد.

بر اساس مصوبات این ستاد، در اجرای مصوبات طرح جامع پنج‌ساله (۱۴۰۳ ـ ۱۳۹۹) احیای خلیج گرگان مقرر شده بود سازمان بنادر و دریانوردی بر اساس نتایج مطالعات مرکز ملی اقیانوس‌شناسی نسبت به لایروبی تنگه‌های طبیعی با اولویت کانال آشوراده برای تسهیل تبادل آب بین دریای خزر و خلیج گرگان کانالی به‌عرض ۲۰۰ متر و عمق ۱.۵ متر ایجاد کند که در اسفند سال ۱۴۰۰، عملیات اجرایی لایروبی کانال آشوراده و مسیر منتهی به خلیج گرگان توسط سازمان بنادر و دریانوردی آغاز شد.

عملیات لایروبی کانال آشوراده با هدف افزایش جریان آب از دریای خزر به خلیج گرگان انجام شد، این عملیات شامل برداشت رسوبات و باز کردن مسیر کانال بود تا آب به‌راحتی به خلیج جریان یابد. هرچند این اقدام به افزایش مساحت پهنه آبی خلیج گرگان کمک کرد، اما مشکلاتی نیز وجود داشت.

یکی از مشکلات اصلی، شوری بالای آب دریای خزر است که باعث افزایش شوری آب خلیج شد و تأثیر منفی بر کیفیت زیست‌محیطی خلیج گذاشته است، از سوی دیگر طرح احیای خلیج گرگان دارای ۱۶ اقدام طراحی‌شده است که گام بعدی آن پمپاژ آب خزر به خلیج بوده است.

با شهادت آیت الله رئیسی، بار دیگر موضوع خلیج گرگان وارد مرحله گفتاردرمانی شد و از آن زمان تا کنون هیچ اقدام عملیاتی در راستای احیای خلیج گرگان انجام نشده است.

در بهمن ماه پارسال بود که اعلام شد با دستور محمدرضا عارف، معاون اول رئیس جمهور انجام مطالعات پمپاژ آب از دریای خزر توسط سازمان محیط زیست به تصویب رسید و در ستاد ملی تالاب‌ها مقرر شد پس از تهیه طرح، عملیات اجرایی آن با ۲۳۰۰ میلیارد تومان آغاز شود.

در پایان سال گذشته نیز استاندار گلستان در گفت‌وگویی خبری به مردم استان این نوید را داد که پمپاژ آب به خلیج گرگان در سال ۱۴۰۴ آغاز می‌شود؛ اتفاقی که در این ۸ ماه گذشته رخ نداده است و باید دید دولت چه‌زمانی دست از گفتاردرمانی و از دست دادن فرصت‌ها برمی‌دارد!

در همین حال اما خبرهای خوشی از جانب مجلس شورای اسلامی شنیده می‌شود، سفر قالیباف به استان گلستان در ماه‌های ابتدایی امسال و بازدیدش از خلیج گرگان و آشوراده و همچنین مطالبات نمایندگان و برخی مسئولان سبب شد این سفر به یک نقطه عطف برای خلیج گرگان تبدیل شود.

مصوبه‌های سفر رئیس مجلس شورای اسلامی به گلستان در روزهای اخیر به استان ابلاغ شده است و شاید یکی از مهمترین این مصوبه‌ها اخذ ردیف اعتباری ویژه برای احیای خلیج گرگان در بودجه ۱۴۰۵ باشد.

در همین باره ایرج حیدریان، مدیرعامل آب منطقه‌ای گلستان در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم در گرگان اظهار کرد: در جلسه‌ای که اخیراً با رئیس مجلس و برخی وزرا برگزار شد، آقای قالیباف تأکید کرد ضمن تسریع در بررسی و صدور مجوز ماده (۲۳) قانون الحاق، نسبت به ایجاد ردیف مستقل در بودجه ۱۴۰۵ و با تأمین اعتبار حداقل ۱۰ هزار میلیارد ریال برای طرح احیای خلیج گرگان اقدام شود.

وی افزود: این یکی از کارهایی بود که اثربخشی فوق‌العاده‌ای دارد و قطعاً می‌تواند کاری باشد که مبتنی بر مطالعه و بررسی دقیق و با تأمین منابع مالی مطمئن محقق شود.

حیدریان درباره اینکه این ۱۰ هزار میلیارد ریال دقیقاً قرار است چگونه هزینه شود، گفت: حتماً این کار نیاز به مطالعات دارد و این طراحی باید مشخص کند که اصلاً چه‌اقدامی انجام شود؛ آیا قرار است آب پمپاژ شود؟ از کجا به خلیج منتقل شود؟ به همین خاطر جلساتی در سازمان حفاظت محیط زیست کشور ترتیب داده شده است تا با مسئولین سطح ملی در این باره رایزنی و تصمیم‌گیری شود.

وی تأکید کرد: بااین‌حال قرار است در گام اول، این ردیف بودجه را در پیوست یک قانون بودجه ۱۴۰۵ قرار دهیم با رقمی که رئیس مجلس اعلام کرد یعنی ۱۰ هزار میلیارد ریال، این اقدام مسیر را مشخص می‌کند، دستگاه اجرایی‌اش معلوم می‌شود و می‌تواند این مسیر را ادامه دهد.

مدیرعامل آب منطقه‌ای گلستان اضافه کرد: اگر قرار باشد پمپاژ صورت بگیرد ـ که تلویحاً این را شنیده‌ام ـ بعد از اینکه ردیف اختصاص داده شد و تکالیف مشخص شد، سازمان متولی که سازمان حفاظت محیط زیست است از دستگاه‌ها و وزارتخانه‌های ذی‌ربط دعوت می‌کند و یقیناً برنامه‌ریزی لازم را برای آینده خواهند داشت.