تلاش روسیه و ایران برای تثبیت اوضاع در آسیای مرکزی
وزیر امور خارجه روسیه با اشاره به پیشنهاد ایران برای حل مسائل امنیتی در منطقه تأکید کرد: واضح است کسانی مایل نیستند خاورمیانه در آرامش و صلح باشد، در حالیکه بحران در منطقه تنها از طریق گفتوگو و نه متهم کردن غیرمنطقی یکدیگر امکانپذیر خواهد بود.
“سرگئی لاوروف” وزیر امور خارجه روسیه که برای شرکت در نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک بسر میبرد، در مصاحبهای اختصاصی با روزنامه «کامرسانت»، چاپ مسکو که متن آن صبح امروز منتشر گردید، اعلام کرد کسانی از روی عمد و به صورت تصنعی به وخامت اوضاع در منطقه خاورمیانه دامن میزنند.
لاوروف گفت: «همه این مسئله را درک میکنند که وضعیت غیرواقعی در منطقه به وجود آمده که از سوی کسانی به صورت تصنعی به وجود آمده که نمیخواهند تا در منطقه خاورمیانه جنگی نباشد. ما از یک مسئله بسیار ساده شروع می کنیم. دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا زمانی که انتخاب شد اعلام کرد که رئیس جمهوری خواهد بود که به تمامی جنگها پایان می دهد. او در این پست هم این موضع گیری خود را مورد تایید قرار داد. ولی احتمالاً در آمریکا و در خارج از این کشور افرادی هستند که به چنین سیاستی علاقه ندارند.»
وزیر خارجه روسیه به پیشنهادات این کشور درباره حمایت از امنیت در منطقه خاورمیانه، ازجمله دکترین امنیت جمعی در خلیج فارس اشاره کرده و افزود: «این پیشنهاد شامل متحد شدن و گفتگوی همه کشورهای این منطقه از جمله کشورهای حوزه خلیج فارس: ایران و همسایگان آن، پنج عضو دائم شورای امنیت، اتحادیه اروپا، اتحادیه عرب، سازمان همکاری اسلامی است. این پیشنهاد همچنان روی میز قرار دارد. در هر صورت جمع شدن و صحبت درباره نگرانیها بسیار بهتر است از سرزنش کردن و اعلام جنگ علیه یکدیگر است و خودداری از گفتوگو است.»
لاوروف یادآور شد: «”محمد جواد ظریف” همتای ایرانی او نیز کشورهای منطقه را به گفتگو درباره اینکه چگونه در آینده در کنار یکدیگر در صلح و آرامش زندگی کنیم دعوت کرده است که نمونه دیگری از پیشنهادات درباره کاهش تنش در منطقه است. ولی سایرین می گویند: ایران مقصر است. انصارالله مقصر است. حزب الله مقصر است. حماس مقصر است. ولی نظریه سازندهای برای حل و فصل مشکلات ارائه نمی دهند.»
وزیر خارجه روسیه افزود: «اگر چنین سیاستی اجرا شود که تنها یک طرف بصورت غیرمنطقی متهم شود این مسئله هیچ نتیجه خوبی نخواهد داشت. مواضع ما شامل ضرورت گفتوگو درباره مشکلات است و من جایگزینی برای آن نمی بینم.»
هدف ناتو به محاصره درآوردن روسیه و تحمیل قوانین غربی بجای حقوق بینالملل است
سرگئی لاوروف در پاسخ به سئوال دیگری اعلام کرد که هدف فعال سازی گسترش ناتو در واقع قصد به محاصره در آوردن روسیه، ممانعت از توسعه این کشور و تحمیل ارزشهای ناتو است. وی گفت: «ناتو به دنبال گسترش بدون توقف است و ما این مسئله را تنها تمایل برای به محاصره درآوردن روسیه در حلقه دشمن تلقی میکنیم . ما در میان اعضای ناتو دشمنانی داریم که خواستار ممانعت از توسعه کشور ما هستند. این تلاش برای تحمیل قوانینی است که غرب سعی دارد به جای حقوق بین الملل بر سایر کشورها تحمیل کند.»
وزیر خارجه روسیه افزود که کشورهایی در ناتو وجود دارند که به لفاظیهای جنگ افروزانه پرداخته و به اصل روابط همسایگی عادی با روسیه پایبند نیستند. این در حالی است که خود پیمان آتلانتیک شمالی دارای تمایلات تهاجمی است و به همین دلیل تلاش می کند تا کشورهای بیشتری را به عضویت بپذیرد. برای مثال، پیوستن مونتنگرو مقدونیه که به تازگی به عضویت آن درآمدهاند، ارزشی برای تامین امنیت ناتو ندارند. سوق دادن صربستان برای عضویت در ناتو هم هیچ معنایی ندارد و تنها هدف از آن بازدارندگی روسیه است که این بازدارندگی به صورت تهاجمی انجام می شود.»
وی یادآور شد: «مدتهاست در ناتو این بحث وجود دارد که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی معنای جدیدی برای وجود پیمان آتلانتیک شمالی پیدا کنند. یکی از آخرین نظریات در این باره تبدیل اتحاد دفاعی به اتحادی است که دموکراسی و امنیت را در سراسر جهان توسعه دهد. در حالیکه احساس منحصربه فرد بودن و این عقیده که لیبرالهای غربی هر کاری می توانند انجام دهند، ولی دیگران چنینی حقی ندارند، یک دیدگاه سلطه گرانه است.»
تلاش مشترک روسیه و ایران برای تثبیت اوضاع در کشورهای منطقه آسیای مرکزی
وزیر خارجه روسیه در بخش دیگری از این مصاحبه گفت، توان بالقوه وقوع درگیری نظامی همچنان در حوزه نفوذ کشورهای جامعه مشترک المنافع پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی حفظ شده است. هر چند وضعیت چندان وخیم نبوده و امکان انفجار آن در هر لحظه وجود ندارد. وی گفت: «در سال ۲۰۰۶ در آسیای مرکزی با مشارکت فعال روسیه و ایران و پس از مذاکرات طولانی بالاخره اوضاع در تاجیکستان و مناقشه بین دولت سکولار و حزب اسلام گرای این کشور حل و فصل شد. نمایندگان این حزب در ساختارهای حکومتی، دولت و پارلمان جذب شدند. ولی اکنون بار دیگر وضعیت رو به وخامت رفته است و ما تمامی تلاش خود را بکار میگیریم تا این تنش ازبین برود و امیدواریم که موفق شویم.»
سرگئی لاوروف همچنین در پاسخ به سئوال دیگری اعلام کرد که خودداری بلاروس از استقرار پایگاه نظامی روسیه، بخشی ناخوشایند است. ولی مسئله مهم آن است که مقامات مینسک جنبه متحد بودن روابط با مسکو را مورد تایید قرار میدهند. وی توضیح داد: «الکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهوری بلاروس بارها اعلام کرده که این کشور متحد روسیه است و نیروهای نظامی این جمهوری برای دفاع از منافع مشترک و دفاع از تمامیت ارضی دو کشور آماده هستند. البته مقامات مسکو نیز با صددرصد سیاست خارجی بلاروس موافق نیستند و این مسئله کاملاً عادی است. بلاروس هنوز استقلال جمهوری آبخازیا و اوستیای جنوبی را به رسمیت نشناخته و شبه جزیره کریمه را در ترکیب خاک فدراسیون روسیه نمیداند.»