آمریکا به دنبال تحقق منافع اسرائیل و ترسیم سوریه جدید
کارشناسان ارشد اندیشکدههای غربی و دیپلماتهای پیشین میگویند که سقوط بشار اسد به آمریکا «فرصتی» برای تحقق اهداف قدیمی خود در سوریه و منطقه ایجاد کرده است.
خبرشهر به گزارش خبرگزاری فارس؛ سوریه حافظ اسد و پسرش طی دههها یکی از موانع اصلی راهبردهای واشنگتن و تلآویو بوده اما با فروپاشی بشار اسد، تدارک آمریکاییها برای پیش بردن منافعشان و ترسیم «سوریه جدید» تشدید شده است.در روزهای منتهی به سقوط بشار اسد، شمار نظامیان آمریکایی در سوریه از ۹۰۰ نفر به حدود دو هزار نظامی افزایش یافت. به گفته مدیر مرکز مطالعات خاورمیانه در دانشگاه اوکلاهاما جاشوا لندیس، این اقدام «پیامی برای بازیگران مختلف» بود.لندیس در مصاحبه با الجزیره ادامه داد: «این سیگنالی برای ترکیه و نیروهای عربی بود که نباید به منطقه کردستان (سوریه و متحدان کُرد واشنگتن) حمله کنند.»
این کارشناس ارشد آمریکایی افزود: «اسرائیل که نزدیکترین متحد آمریکا در منطقه است، بسیار نگران است که فقط جای نیروی نیابتی ایران در سوریه را نماینده نیابتی ترکیه بگیرد. منافع اسرائیل این است که سوریه را تا حد امکان ضعیف، تکهتکه شده و فقیر نگه دارد و تلاش میکند تا بر آمریکا برای ماندن نیروهایش در سوریه فشار بیاورد.»رژیم صهیونیستی پس از تسلط شورشیان بر دمشق، حملات گستردهای به مناطق مختلف سوریه کرد و همچنین دست به اشغال مناطق راهبردی شامل دو سد مهم سوریه زد؛ سدهایی که منبع تامین آب جنوب سوریه است.بورجو اوزسلیک محقق ارشد «امنیت خاورمیانه» در اندیشکده انگلیسی بنیاد خدمات سلطنتی متحده (RUSI) معتقد است که فروپاشی نظام اسد فرصتی برای آمریکا است تا کاهش نفوذ منطقهای ایران و «برچیدن محور مقاومت» را محقق کند.آمریکا طی دهههای گذشته بارها با ابزارهای مختلف به سوریه برای دور شدن از جبهه مقاومت فشار آورد و واشنگتن به امید ایجاد «خاورمیانه جدید»، از جنگ ۳۳ روزه اسرائیل علیه لبنان حمایت کرد اما راه به جایی نبرد.
کارشناس ارشد «موسسه تحقیقات سیاست خارجی» مستقر در فیلادلفیا محمد صالح، معتقد است که نظامیان آمریکایی در ظاهر برای مقابله با گروههای تروریستی در سوریه حضور دارند اما واشنگتن در حال پیگیری «چندین منفعت راهبردی ناگفته دیگر» است. از نظر او آمریکا علاوه بر حضور نظامیانش، از طریق ابزارهایی از قبیل تحریمهای «سزار» و چاههای نفت شمال سوریه، به دنبال پیش بردن اهداف خود است.آمریکا به بهانه مقابله با داعش، یک ائتلاف بینالمللی راه انداخت؛ در شرایطی که دونالد ترامپ رئیسجمهور سابق و آینده این کشور چند بار گفته که «باراک اوباما و هیلاری کلینتون داعش را ایجاد کردند.»رئیس بخش مطالعات خاورمیانه دانشگاه اسمیت و کارشناس مرکز مؤسسه بروکینگز استیون هایدمن، میگوید که واشنگتن «به مرحله گذار در سوریه به عنوان فرصتی برای تقویت یک تغییر استراتژیک بزرگ در جهان عرب، کنار زدن ایران و تقویت رژیمهای طرفدار غرب که آماده روابط قویتر با اسرائیل هستند، مینگرد».هایدمن افزود: «منافع آمریکا شامل یک دولت سوری پایدار و فراگیر است که به خوبی در جهان عرب ادغام شده باشد و بتواند نفوذ خارجی از جمله نفوذ ترکیه را کنترل کند».
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا در مصاحبه با مجله فارن افرز، سقوط بشار اسد را «یک لحظه استثنایی» خوانده بود. «فردریک هاف» که در سال ۱۳۸۸ به عنوان دستیار فرستاده ویژه آمریکا در خاورمیانه، به دمشق رفته بود، درباره مواضع دولت دوم ترامپ درباره سوریه گفت که او سعی میکند «شکست ایران را تقویت کند.»از نظر او منافع آمریکا در سوریه بدین شرح است:۱- مقابله با ظهور مجدد گروههای افراطی۲- تضمین عدم توانایی روسیه در حفظ پایگاههای هوایی و دریایی خود در سوریه۳- تضمین عدم امکان استفاده از سوریه به عنوان پل زمینی توسط ایران به لبنان.چارلز دبلیو دون، دیپلمات اسبق آمریکا در مصر و اسرائیل معتقد است که «فرصت عظیم فروپاشی رژیم اسد، به عزم و کمکهای خارجی قابل توجهی نیاز است.»مدیر پیشین بخش «خاورمیانه و شمال آفریقا» در اندیشکده چتم هاوس و تحلیلگر کنونی اندیشکده «مرکز عربی در واشنگتن دی.سی»، طی یک یادداشت ضمن ابراز نگرانی درباره آینده سوریه با توجه به وجود «بازیگران منطقهای متخاصم»، گفت: «آیا واشنگتن از عهده این چالشها بر خواهد آمد یا نه؟»جو بایدن کمتر از ۲۴ ساعت پس از سقوط اسد، اعلام کرد آمریکا این سه کار را انجام خواهد داد:۱- حمایت از اسرائیل در صورت بروز هرگونه تهدیدی از سوی سوریه۲- حفاظت از نیروهای آمریکایی در سوریه۳- مشارکت همه گروههای سوری برای ایجاد یک روند سیاسی جدید. از نظر دون، آمریکا در اولین گام باید «هیات تحریر الشام» را از فهرست تروریسم بردارد و اگر چنین نکند، توانایی آن برای ترسیم سوریه جدید کاهش خواهد یافت.