چالشهای ایران برای نقشآفرینی در امنیت و انرژی قفقاز جنوبی
با وجود سابقه تاریخی و ظرفیتهای بالقوه، ایران طی سه دهه گذشته از ایفای نقش تنظیمگر امنیت و انرژی در قفقاز جنوبی بازمانده است؛ فشار بازیگران منطقهای و بینالمللی و تحولات انرژی و امنیتی، مسیر تهران...
قفقاز جنوبی که روزگاری بخشی از خاک ایران بود، پس از استقلال کشورهای منطقه از شوروی، همواره مورد توجه تهران برای ایفای نقش امنیتی و انرژی قرار داشت. اما اختلافات قرهباغ، رقابتهای منطقهای و حضور فعال بازیگران خارجی از جمله ترکیه، اسرائیل، آمریکا، چین و هند، مانع از تحقق این هدف شد.
ایران در مسیر صادرات انرژی منطقه نیز از سوی خط لوله باکو–تفلیس–جیهان کنار گذاشته شد و با فشار تحریمهای آمریکا و محدودیتهای داخلی، فرصت بهرهبرداری از منابع نفت و گاز خزر از دست رفت. کاهش سطح آب دریای خزر و بحرانهای امنیتی و نظامی نیز بر این روند تأثیر گذاشته است.
در حوزه امنیت، توافق صلح واشنگتن میان ارمنستان و آذربایجان تنشها را کاهش داد، اما رقابت تسلیحاتی و فشار قدرتهای منطقهای محدودیتهای تهران را افزایش داده است. روسیه، ترکیه و آمریکا با نقشآفرینی ایران در قفقاز جنوبی مخالفند و جمهوری آذربایجان نیز چنین نقشی را نمیپذیرد.
در مجموع، تحریمها، محدودیتهای داخلی و مخالفت بازیگران منطقهای و جهانی، ایران را از تبدیل شدن به تنظیمگر امنیت و انرژی قفقاز جنوبی بازداشته و چشمانداز روشنی برای این هدف پیش روی تهران وجود ندارد.
بدون نظر! اولین نفر باشید