سهم کمتر از ۲ درصدی گردشگری دریایی از سبد توریسم کشور/ سواحل طلایی جنوب، قربانی بی‌برنامگی نهادها

به گزارش پایگاه خبری خبرشهر، ایران با دارا بودن بیش از ۵۸۰۰ کیلومتر خط ساحلی در دو پهنه آبی راهبردی دریای خزر در شمال و خلیج فارس و دریای عمان در جنوب یکی از معدود کشورهایی است که از تنوع کم‌نظیر زیست‌محیطی و جغرافیایی در نوار ساحلی خود برخوردار است. این ظرفیت گسترده، در بسیاری از کشورها به عنوان «گنج پنهان توسعه پایدار» شناخته می‌شود؛ اما در ایران، گردشگری دریایی هنوز در مرحله شعار، مطالعات اولیه و پروژه‌های مقطعی باقی مانده است.

در شمال کشور، سواحل سبز و مرطوب خزر با جنگل‌های هیرکانی، تالاب‌های بین‌المللی، دهکده‌های صیادی و فرهنگ بومی غنی، می‌توانستند به مقصدی چهار فصل برای گردشگری داخلی و خارجی تبدیل شوند. اما فقدان زیرساخت‌های استاندارد، نبود مدیریت یکپارچه ساحلی، و گسترش ساخت‌وسازهای بی‌ضابطه در حریم دریا، نه‌تنها این فرصت را از میان برده، بلکه موجب تخریب اکوسیستم‌های حساس ساحلی نیز شده است.

در جنوب، شرایط متفاوت اما فرصت‌های بزرگ‌تری نهفته است. سواحل ماسه‌ای و مرجانی خلیج فارس و دریای عمان با اقلیم گرم و ظرفیت‌هایی چون غواصی، گردشگری جزیره‌ای، تفریحات آبی و بندرگردی، در صورت مدیریت درست، می‌توانستند ایران را در کنار کشورهایی چون عمان و امارات به یکی از مقاصد مهم «گردشگری دریایی خاورمیانه» تبدیل کنند. با این حال، نبود برنامه‌ریزی بلندمدت، ضعف سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های بندری و گردشگری، و ناهماهنگی میان نهادهای متولی، این پتانسیل‌ها را مغفول گذاشته است.

در حالی که کشورهای همسایه با تمرکز بر «اقتصاد آبی» سهم قابل توجهی از تولید ناخالص ملی خود را از مسیر گردشگری دریایی تأمین می‌کنند، ایران هنوز درگیر تصمیم‌های جزیره‌ای، نگاه عمرانی کوتاه‌مدت و فقدان الگوی بومی توسعه ساحلی است. نتیجه این بی‌توجهی، نه‌تنها از دست رفتن درآمد ارزی و فرصت اشتغال برای جوامع محلی، بلکه محروم ماندن کشور از یک برند گردشگری بین‌المللی بر پایه هویت دریایی است.