ستاد هماهنگی خدمات سفر فرمانداری ویژه شهرستان شهریار
لیست شماره های مهم در سفر
لیست مساجد بین راهی شهریار
مساجد بین راهی شهریار
نقشه راه مراکز اسکان نوروزی و اماکن تفریحی و تاریخی
مراکز خدمات جامع سلامت
–معرفی شهرستان شهریار به صورت کلیپ زیبا
کانال اطلاع رسانی ستاد هماهنگی خدمات سفر شهرستان شهریار
کانال رسمی اخبار فرمانداری ویژه شهرستان شهریار
لیست تعمیرگاه های مجازدر ایام نوروز ۱۴۰۲
لیست کشیک صنف صافکاران و نقاشان و خودرو های سبک در ایام نوروز
دانلود فایل نقشه شهرهای شهریار 1- شهریار 2– اندیشه 3- وحیدیه 4- شاهد شهر 5– فردوسیه
شهرستان شهریار با قدمتی حدود ده هزار ساله در ۴۵ کیلومتری غرب تهران قرار دارد و الحق اگر این شهرستان را به سبب وجود دشت حاصلخیز و باغ های سرسبز آن ، آن را نگین سبز غرب استان تهران بنامیم حرفی به گزافه نگفته ایم .
کلیپ زیبای از جاذبه های گردشگری شهریار
تاکنون بطور رسمی دوگروه باستان شناس دراین دشت وسیع به کاوش باستانی اقدام کرده و توانسته اند گوشه ای از تاریخ و تمدن این دشت حاصلخیز را از میان خاک ها بیرون آورده و در منظر چشم علاقه مندان قرار دهند :
اولین باستان شناسی در قره تپه شهریار در اواخر پاییز سال ۱۳۳۶ به مدت دوهفته توسط باستان شناس انگلیسی به نام تئودور برتون انجام شد و با حفر چند گمانه ازمایشی به حجم زیادی از قطعات سفالی وظروف کامل با زیبایی های چشمگیری دست یافت که امروزه نمونه هایی از آن در موزه ایران و موزه های منچستر و اشمولین و بیرمنگهام موجود می باشد.
این باستان شناس قدمت این محوطه تاریخی را هزاره پنجم قبل از میلاد مسیح و دوره نوسنگی را ذکر کرده است .کشف عطر دان ، گورستان در اطراف محوطه ، ساخت مجرای دفع گنداب یا فاضلاب یکی از نوآوری های شهر سازی در محوطه قره تپه می باشد.
متاسفانه بر اثر غفلت مسئولین در گذشته ، امروزه هیچ اثری از این محوطه باستانی وجود ندارد .
دومین باستان شناسی در دشت وسیع شهریار در سال ۱۳۸۸ توسط باستان شناس ایرانی در تپه ی ارسطو واقع در شهرستان ملارد انجام شد و در این کاوش باستانی علاوه بر کشف جسد مومیایی شده انسانی در کف یکی از خانه ها ، تعدادی سفال منقش و زیبا ، درفش، ابزارهای استخوانی و سردوک بدست آمد و برروی سفال های مکشوفه ، اشکال هندی بز و گیاه نقش بسته اند.باتوجه به کشف جسدی مومیایی شده و…بنظر می رسد که این محوطه متعلق به جامعه انسانی کوچکی ست که در افق تاریخی ۹ هزار ساله در این دشت زندگی می کردند .
قسمت دوم
آثار باستانی
از آثار باستانی موجود در شهریار که می تواند تماشای آنها می تواند یک روز خوب برای گردشگران رقم بزند عبارتند از :
۱- کوه تخت رستم ، آتشکده ای نسبتا پابرجا از عصر ساسانیان با وسعتی حدود ۱۰ هکتار ، اتشکده ای مهم برای انجام مراسم آتش که فقط موبدان به آن راه داشتند ، با دو صفه یا تختگاه ، اولی برای افروختن آتش و دومی برای مراسم مذهبی .در فاصله ای کوتاه از تخت گاه پایینی یک بنای گنبدی قرار دارد که احتمالا محل نگهداری آتش مقدس در آن بوده است
۲- آتشکده و کوه تخت کیکاووس .این کوه واتشکده در روستای بیدگنه شهرستان ملارد قرار دارد و کوه صخره ای آن فضایی بسیار مناسب برای یک کوهنوردی پله ای خانوادگی ست . امامزاده قاسم در کنار این کوه قرار دارد.
۳- تپه جوقین . به اعتقاد من جوقین وکرشته شهریار قدیمی ترین منطقه ی مسکونی وحکومتی شهریار در گذشته بودند و بنا به روایات شفاهی قلعه نظامی جوقین قلعه ای کهن و افسانه ای ست با هزاران راز پنهان در درون خویش که هنوز پس از قرن ها با وجود هزاران شکستگی از جور زمان وغارتگران میراث فرهنگی پابرجا ایستاده است ، احتمالا قدمت این قلعه باستانی را به دوره یزدگرد سوم نسبت می دهند
۴- در نزدیکی این قلعه ، در دل باغ ها ، برج بابا محمود قرار دارد ، یکی از مقابر منحصر بفرد استان تهران ، علت انتساب اینجا به برج بابا محمود مشخص نیست اما مکان مناسبی برای یک دیدار است .بنای مدو این برج با ارتفاع ۱۵ متری از سطح زمین با خشت وگل ساخته شده است .
۵- قلعه دهشاد ، قلعه ای یادگار از عصر قاجار در روستایی به همین نام ،در ابعاد صد متر در صد متر ، قلعه ای زیبا که هنوز مسکونی و پابرجاست و عده ای از عزیزان مهاجر افغانستان در آن زندگی می کنند ، بنایی زیبا و دیدنی .روبروی این قلعه بقعه متبرکه امامزاده منصور قرار دارد .
۶- قلعه بالابان
قلعه ی بالابان شهریار، یادگاری از عصر قاجار، قلعه ای پا برجا اما بی سقف ، تمام ارکان واجزای قلعه هنوز سالمند .از سمت شهریار پس از عبور از رضی آباد ، سمت راست ، راهی برای ورود ودیدار ازین قلعه وجود دارد .در ورودی این قلعه بقایای حمام وجود دارد
۷- روستای بادامک ، روستایی که با جنگ بادامک ، پل پیروزی فتح تهران در عصر مشروطه عنوان گرفته و در تاریخ جنگ بادامک موجب شهرت این روستا شده است .روز ۲۲تیرماه ۱۲۸۸ هجری شمسی وقتی قوای سردار اسعد بختیاری و سردار تنکابنی در علیشاه عوض شهریار بهم رسیدند ، در روستای بادامک اردو زدند .جنگ بین فاتحین تهران و سلطنت طلبان در این روستا در تمامی کتاب های تاریخی که به انقلاب مشروطه پرداخته شده ایت به جنگ بادامک معروف است .این روستا پل پیروزی برای فتح تهران است .هنگامی که سپاه ملیون از بادامک حرکت کرده و به تهران رسیدند محمد علی شاه به سفارت روس پناهنده و از سلطنت استعفا داد
گزارش ساواک در خصوص احداث ساختمان فراماسونری در شهریار تهران در سال ۱۳۵۱
قسمت سوم :
پیشینه ی جغرافیایی
شهرستان شهریار در گذشته یکی از شهرهای شهر ری محسوب می شد. ( لازم به یادآوری ست که در ۲۲ مهر ۱۲۹۰ ه.ش یعنی در آخرین روزهای دوره دوم مجلس شورای ملی ، برای شهریار، ساوجبلاغ ، اشتهارد و برقان فشند یک نماینده در نظر گرفته شد و در دوره سوم میرزا قاسم خان تبریزی-صور اسرافیل – و در دوره چهارم سید محمد صادق طباطبایی که هر دو از مشروطه خواهان بودند به نمایندگی انتخاب شدند )در سال ۱۳۰۱ با ۱۴۴ روستا و قصبه وجمعیتی بالغ بر ۱۷۴۴۰ نفر یکی ازولایات تهران محسوب می شد.دربهمن ماه سال ۱۳۳۳ بخش شهریار از تابعیت تهران خارج و به تابعیت شهرستان کرج درامد.در سال ۱۳۶۷ بخش شهریار با وسعتی معادل ۱۶۳۳ کیلومتر مربع به مرکزیت شهر شهریار از شهرستان کرج جدا و به صورت یکی از شهرستان های استان تهران با دوبخش رباط کریم ومرکزی تشکیل شد.در سال ۱۳۷۵ شهرستان شهریار منتزع وبصورت شهرستان مستقلی درآمد و شهرستان شهریار به سه بخش مرکزی ، ملارد وقدس تغییر یافت و از سال ۱۳۷۵ تا سال ۱۳۸۸ با وسعتی حدود ۱۳۲۹ کیلومترمربع شامل سه بخش مرکزی، قدس و ملارد بود.درسال ۱۳۸۸ بخش قدس به شهرستان قدس وبخش ملارد به شهرستان شهریار تبدیل و از شهرستان شهریار جدا شدند.
درحال حاضر شهرستان شهریار دارای دوبخش مرکزی و جوقین ، ۷ شهر وحیدیه، اندیشه، باغستان، شهریار، فردوسیه ، صباشهر و شاهد شهر و شش دهستان شامل دهستان های رزکان، جوقین، فردوس، مویز، سعید اباد و قائم آباد با مجموع ۴۶ آبادی ( ۳۸ آبادی دارای سکنه و ۸ آبادی بدون سکنه ) می باشد .جمعیت این شهرستان ۶۲۴۴۴۰ نفر شامل ۵۳۹۰۴۲ نفر در شهر و ۸۵۳۹۸ نفر در روستا سکونت دارند.
قسمت چهارم
اقتصاد شهرستان
دشت شهریار یکی از مناطق بسیار حاصلخیز ومستعد در شمال فلات مرکزی وجبهه جنوبی البرز است ووجود رودخانه ی دائمی کرج را باید علت عمده ی این شکوفایی و سکونت در این دشت داشت .آب این رودخانه ها چاه ها وقنات ها را پر می کرد و به علت وجود این آب و سیرابی زمین و عدم نشست آن موجب شده بود که در سال های بین ۱۳۰۱ تا ۱۳۱۶ ه.ش بیماری مالاریا ونوبه موجب مرگ ومیر بسیاری گردد و در دوره پنجم وششم مجلس شورای ملی مصوبه ای برای خشکاندن سیاه آب ها به تصویب رسیده بود.به علت وجود آب کشاورزی ودامداری رونق فراوانی داشته و بعد از اصلاحات ارضی وکوچک شدن زمین ها ، باغداری رونق بیشتری یافت وانواع واقسام میوه ها در باغ های شهرستان وجود دارد و شهریار را می توان یکی از قطب های تولید وتوزیع میوه نام برد. درگذشته آب سد امیر کبیر در شهرستان جاری بود و از مسیر رودخانه شاه چایی شهریار و رباط کریم را سیراب می کرد وبعد از بستن سد امیرکبیر برروی رودخانه کرج سهمی برای شهریار درنظر گرفته شد که خیلی به انجام آن متعهد نبودند و امروزه مقداری کمی از آب رودخانه کرج ، چاه های عمیق ونیمه عمیق ، آب کانال معروف به محمدیه منابع اصلی تامین آب کشاورزی شهریار هستند.دامداری هم در شهرستان رواج ووجود دو شهرک صنعتی دلیلی بر حضور جدی صنعت در این شهرستان است .معادن ماسه موجوددرشهریار اصلی ترین منبع تامین ماسه برای کارهای ساختمانی بودند ووجود این معادن در شهریار کاملا چشمگیر بود که امروزه در محدوده جغرافیایی شهرستان قدس قرار دارند
قسمت ششم ،
قدم قدم با تاریخ شهریار ، اثار و اتفاقات تاریخی
پیش از اسلام :
تپه ارسطو ، قره تپه ، صخره کندهای کفترلی دومین سنگ نبشته نویافته به خط هندسی درایران در دهستان اختر آباد شهرستان ملارد، تپه سینک ، تپه حصارشالپوش، سلبی تپه، تپه بالکی، محوطه باباسلمان ، ترپاق تپه، آق داشی تپه ، تپه گاومیش خانه و تپه حصار غفاری
عصر ساسانیان:
آتشکده تخت رستم ، آتشکده تخت کیکاووس، تپه و قلعه جوقین
عصر ولایتعهدی آقا امام رضا (ع):
جنگ امامزادگان وکاروان مهاجرین برای دیدار با آقا امام رضا ع در شهریار و به شهادت رسیدن تعداد شصت نفر از اعضای این کاروان در شهریار
عصر سلجوقیان :
قلعه سنگی واقع در شهر پرند کهن ترین کاروانسرای فلات ایران ، تپه الورد، تپه خاوه، تپه نصیر آباد ، برج آرامگاه بابا محمود .
امیر عمادالدین عمادی شهریاری از قصیده سرایان و شاعر مشهور قرن ششم هجری شهریار است
عصر تیمور و جانشینان او :
دراین عصر بارها در کتاب های تاریخی از قلعه شهریار و جنگ های دائم بین فرزندان میرانشاه تیموری در آن گفتگو شده است و در کتاب های تاریخی در جدال بین دو پسر میرانشاه تیموری با یکدیگر کوچاندن دو هزار خانواده مغول ساکن در این دشت به استرآباد( مازندران) آورده شده است .
عصر کارکیائیان ( کارکیا میرزا علی) :
در این دوره ، سال های ۸۴۷ ه.ق، میر عبدالملک سپهسالارکارکیا میرزا علی پس از تصرف قزوین و پس از قتل جهانشاه ، میرعبدالملک قلعه شهریار، طهران ، ری و ورامین و فیروز کوه را به تصرف خود در می آورد.
شهریار در عصر صفوی :
حاکمان و‌احکام صفوی در شهریار
۱- حکم کلانتری ساوجبلاغ و شهریار به منشی بوداق قزوینی توسط بهرام میرزا صفوی در قرن دهم هجری
۲- حکم داروغگی طهمورث بیگ توسط شاه صفی ثانی در سال ۱۰۷۷ ه.ق
۳- فرمان حمل غله از ….و شهریار به فرمان شاه عباس ثانی به قندهار در سال ۱۰۶۴ ه.ق
۴- دیدار شاه قلی باباتکلو با ۱۵هزار نفر از صوفیان تکلو( تکه ایلی) با شاه اسماعیل صفوی در شهریار.این گروه از اسیای صغیر با فرقه ای از صوفیان برای ملحق شدن به شاه اسماعیل صفوی به سمت آذربایجان حرکت می کنند .درراه اموال بسیاری را غارت می کنند و در بین راه کاروانی را که با مال التجاره فراوان از اذربایجان به سمت روم حرکت کرده است را غارت می کنند.شاه اسماعیل صفوی پس از فتح ممالک خراسان ، در شهریار حضور دارد .این طایفه خدمت او می رسند.به سمت حمله به کاروان تجار ایرانی، سران این طایفه را داخل دیگ آب جوش انداخته و بقیه را بین قزلباشان تقسیم می کند.
از آثار باقیمانده از این عصر می توان امامزاده فرخنده خاتون در ویره شهریار را نام برد.
مردهاباد( مردآباد) در این دوره از نواحی شهریار است .شاه عباس صفوی وقتی برای سرکوب عبدالمومن ازبک از قزوین به تهران می آید تا به خراسان برود ، در تهران به بیماری سختی مبتلا می شود ومدت ۵۰ روز بستری می شود.به حضرت عبدالعظیم حسنی متوسل شده و بعد از شفا در سال ۱۰۰۵ ه.ق شش دانگ روستای مردآباد را نزد آستانه می کند.
فعالیت های فرهنگی و ادبی
الف : انجمن های ادبی ( شعر )
۱- انجمن ادبی شهریار
این انجمن که اعضای آن استاد حشمت الله اسحاقی، زنده یاد زهرا دانشمایه، احمد فرجی، محمد رضا مظفری و امید نقوی و حسین تقوی از اعصای دفتر شعر وادب معاصر شهرستان با ریاست زنده یاد حشمت الله اسحاقی بودند فعالیت خود را در قالب برگزاری کلاس های نقد وبررسی شعر شاعران و کلاس های ادبی از سال ۱۳۷۵ آغاز با مدیریت زنده یاد استاد حشمت الله اسحاقی در فرهنگسرای استاد شهریار آغاز کرد و این فعالیت تا سال ۱۳۸۸ ادامه داشت .
۲- انجمن ادبی فرهنگ اندیشه
در سال ۱۳۸۸ انجمن ادبی شهریار با عنوان ( انجمن ادبی فرهنگ اندیشه) با همکاری زنده یاد حشمت الله اسحاقی ، دکتر امید نقوی و سر کار خانم پروانه عزیزی و دبیری و مدیریت آقای احمد فرجی تغییر نام و محل فعالیت و کلاس های خود را به فرهنگسرای امام علی ع فاز سه شهر اندیشه منتقل کرد
۳- انجمن ادبی مکتب شهریار
مدیریت این انجمن جناب آقای قاسم نخجوان ودبیری آن را جناب آقای محمد پازوکی برعهده دارند
۴- انجمن ادبی بامداد
بامدیریت ودبیری سرکار خانم صدف درخشان
۵- انجمن ادبی رویش
بامدیریت دکتر امید نقوی و سرکار خانم پروانه عزیزی
۶- انجمن ادبی پنجره
با مدیریت آقای امین هادی و نیما تقوی
ب : انجمن های ادبیات داستانی
۱- انجمن ادبیات داستانی
بامدیریت سرکار خانم اشرف السادات سادات
۲- انجمن خاطره نویسی اداره حفظ آثار و ارزش های دفاع مقدس
با مدیریت جناب اقای عباس عابد ساوجی
۳- انجمن ادبی شهرزاد
با مدیریت سرکار خانم اعظم امینی راد
کتاب های شعر منتشر شده از شاعران شهرستان:
۱- طلیعه ، برگزیده شعر امروز شهریار،دفتر شعر وادب اداره فرهنگ وارشاد اسلامی شهرستان شهریار، ۸۱
۲-مجموعه شعر آشنایان ره عشق، زنده یاد حشمت الله اسحاقی ، ۸۵
۳- مجموعه شعر اتفاق سبز ، اداره فرهنگ وارشاد اسلامی شهرستان شهریار، ۸۴
۴- بررسی شعر دهه هشتاد اندیشه، شعر شاعران انجمن ادبی فرهنگ اندیشه ، حشمت الله اسحاقی ، احمد فرجی، امیدنقوی، پروانه عزیزی، ۹۰
۵-سیمرغ ۱، مجموعه شعر شعرای انجمن ادبی مکتب شهریار ، محمد پازوکی و خانم کبرا مینایی، ۹۹
۶- سیمرغ ۲ ، مجموعه شعر شعرای انجمن ادبی مکتب شهریار، محمدپازوکی، خانم کبرا مینایی، ۱۴۰۰
کتاب های منتشر شده از انجمن ادبیات داستانی:
۱- کتاب مجموعه داستان محرم اینجاست ، شامل داستان هایی از نویسندگان عضو انجمن داستان نویسی شهریار ، سرکارخانم اشرف السادات سادات
۲،- معبر ، داستان های دفاع مقدس، برگزیده ای از داستان های کوتاه رشادت های رزمندگان اسلام از ۲۱ نویسنده ، سرکار خانم اشرف السادات سادات، انتشارات نظری ، ۹۵
کتاب شناسی شهرستان شهریار
تاکنون کتاب های زیر در ارتباط با معرفی شهرستان شهریار به چاپ رسیده اند :
۱- کتاب سبز شهریار، احمد بذلی وغلامرضا افشار، انتشارات قلم زن، ۷۹
۲- کتاب شهریار، سرزمینی ایستاده دررهگذار تاریخ ، محمدهژبری ، احمد فرجی، انتشارات فرازاندیش سبز، ۸۵
۳- کتاب کتاب شناسی شهرستان شهریار، انتشارات طلایه ، زهره فتحی، ۸۵
۴-دایره المعارف شهرستان شهریار، گام به گام با تاریخ، دکتر احمدفرجی، انتشارات لاهیجی، ۹۵
۵- نقش شهرستان شهریار در هشت سال دفاع مقدس، دکتر احمد فرجی، انتسارات صریر ، ۹۷
۶- شهر من ، آلبوم عکس چهره های فرهنگی هنری شهریار ، محمد تاجیک،۸۴تا۸۶
۷- آلبوم عکس ریشه ها، پدران و مادران گرانقدر سه ودو شهید شهرستان شهریار، محمد تاجیک ، ۹۳
۸- آلبوم عکس زخم ها ، جانبازان گرانقدر ۷۰ درصد شهرستان شهریار، محمد تاجیک ، ۹۴
۹- شهریاران شهریار ، شامل نقش آفرینی شهرستان شهریار با مرور بر زندگی نامه سه شهید دانشجو ، دکتر سیامک باقریان، سعید قنبری فشی ، ۹۴
۱۰- فرزند آسمان، خاطرات خلبان شهید سرلشکر محمد سبزآبادی ، حمید شیخ زاده، انتشارات عباسی، ۹۰
۱۱- زندانی ۷۶۰۲، زندگی نامه هنرمند و جانباز آزاده شهید سید حسین رفیق ، سیدمحمد رفیق و احمد فرجی، انتشارات گویش، ۹۶
۱۲- چه کسی پیراهن مرا پوشید، خاطرات آزاده جانباز محسن فلاح ، محبوبه شمشیرگرها ، سوره مهر، ۹۶
۱۳- خاطرات محسن ، دست نوشته های شهید محسن مومنی، انتشارات نبوی، ۹۰
تقدیم به مردم خوب زادگاهم ، شهریار
سروده ای از :استاداحمد فرجی
دوست دارم تو را و خاکت را
بر تنت زخم بی شمارت را
کاش می شد که مرهمی باشد
شعر من ، قلب بی قرارت را .
(شهریاری ) و شهر بارانی
سبز و شاداب چون گلستانی
گر چه در خویش کرده ای مدفون
سمت پاییزها ، بهارت را .
( تخت رستم ) نماد تاریخت
با ( قره تپه ) ، ( تپه ی جوقین)
بغض خود بشکن و بزن فریاد
باز تاریخ روزگارت را .
در عبور از زمانه مردانه
گرچه قدت کمی خمیده شده
بهر ماندن ببند با ایمان
محکم و سفت کوله بارت را.
(شهریاری ) و مردمی داری
با نجابت ، صمیمی و عاشق
با تلاشی همیشه ، می خواهند
سبز و آبادتر ، دیارت را .
اهل کارند باغدارانت
هر کشاورز عاشقت عمری ست
با عرق های روی پیشانی
کرده سیراب کشتزار ت را
.
شهریارم !! که مهد ایمانی
مهد شیرانی و شهیدانی
با تلاش دوباره باید کرد
روشن از عشق ، شام تارت را.
با غزل های ناب ( اسحاقی)
دل به ساز چگور( زرگر ) ده
با ( عمادی) قصیده ای سر کن
تا کنی خوب ، حال زارت را .
شعر ( احمد ) روایت عشق است
از دیاری که ریشه اش آنجاست
دوست دارد که شعر او شوید
از تن خسته ات ، غبارت را.
عمادی شهریاری: شاعر قرن ششم هجری از شهریار
حشمت الله اسحاقی: پدر شعر شهریار
نصرت الله زرگر: نوازنده چگور و زبان شناس
ادامه دارد
منبع :دایره المعارف شهرستان شهریار ،دکتر احمد فرجی