سید محمد مقیمی در گفت‌وگو با خبرشهر درباره برنامه‌های دانشگاه تهران برای آمایش آموزش عالی که در دستور اخیر رهبر معظم انقلاب به وزارت علوم بر آن تاکید شده بود، اظهار داشت: در دیداری که رهبر معظم انقلاب با دانشجویان در ماه مبارک رمضان داشتند، یکی از نکاتی که ایشان در این جلسه به آن تاکید کردند و قبلا هم تاکیداتی در این زمینه داشتند، این بود که رشته های علمی و آنچه که در دانشگاه ها اجرایی می شود، به سمتی حرکت کند که وضعیت اشتغال و بازار کار آنها دیده شود.
وی گفت: در رابطه با این موضوع وزیر علوم دستور داده است که کمیته‌ای در این زمینه تشکیل شود و بنده هم یکی از اعضای این کمیته هستم تا بتوانیم منویات رهبر معظم انقلاب را اجرایی کنیم.
کمیته بررسی آمایش آموزش عالی شکل گرفت/هزینه آموزش هر دانشجو ۵۰۰ میلیون تومان
رییس دانشگاه تهران افزود: در رابطه با اینکه چه رشته هایی را باید توسعه دهیم یا کدام رشته ها را باید محدود کنیم، فقط عامل بازار کار به تنهایی مطرح نیست؛ بعضی رشته ها، رشته های پایه و بنیادی هستند و رشته‌های دیگر از آن ارتزاق می‌کنند و الزاماً بازار کار تنها مولفه تعیین کننده در تعیین سرنوشت یک رشته برای اجرایی شدن یا نشدن آن نیست.
مقیمی یادآور شد: البته رشته ها باید متناسب با بازار کار باشند و این ایراد، ایراد درستی است اما موانعی نیز وجود دارد که یکی از مهمترین آنها این است که برخی از اساتید ما با بعضی از رشته ها بیش از حد مانوس شده اند، سرفصل‌هایی نوشتند و مطالعه کردند و معمولاً تغییر و تحول در این زمینه از نظر روانی برای اساتید دشوار است.
کمیته بررسی آمایش آموزش عالی شکل گرفت/هزینه آموزش هر دانشجو ۵۰۰ میلیون تومان
۵۰۰ میلیون تومان صرف آموزش هر دانشجو می‌شود
وی اضافه کرد: موضوعی که اهمیت بسیار زیادی در این زمینه دارد، تامین آینده کاری دانشجویان و مفید بودن رشته ها به همین منظور است. تقریباً برای هر دانشجویی نزدیک به ۵۰۰ میلیون تومان هزینه می شود و این هزینه بیت المال حتماً باید در جهت حل مسائل و مشکلات جامعه و همچنین اشتغال آنها مورد استفاده قرار بگیرد؛ بر اساس این رویکرد در حال بازنگری رشته ها هستیم.
رییس دانشگاه تهران گفت: برخی رشته های موجود ممکن است گرایش های کاری و شغلی مناسبی داشته باشند. حتما آنها را به سمت این گرایش ها سوق خواهیم داد. برخی رشته‌ها هم منسوخ شده و رشته‌های جدید باید جایگزین آنها شوند. البته این کار در دانشگاه تهران به تدریج در حال انجام است و حتماً با توجه به منویات رهبر معظم انقلاب، کار را سرعت می دهیم تا بتوانیم برای دوره آتی پذیرش دانشجو، تا جایی که ممکن است در گام اول این اتفاق بیفتد.
وی اظهار داشت: البته ما در کنار این کار در یک سال گذشته کارهای اساسی را در دانشگاه تهران شروع کردیم و دانشجویان را با واقعیت‌های محیط کار آشنا می کنیم که بر این اساس پردیس علم و فناوری دانشگاه تهران راه‌اندازی شده است.
کمیته بررسی آمایش آموزش عالی شکل گرفت/هزینه آموزش هر دانشجو ۵۰۰ میلیون تومان
مقیمی افزود: برنامه‌ریزی کرده‌ایم که دانشجویان در دوره های کوتاه مدت به همراه دروس کارورزی با حضور در محیط با صنعت و جنبه‌های مختلف عملیاتی کار آشنا شوند و از طرف دیگر برای ایجاد یک فرصت مطالعاتی در صنعت برای اساتید آیین نامه ای ابلاغ کردیم که این خود گام موثری است که اولاً دانشجویان صنعت مربوطه را بشناسند که البته منظور رشته های فنی، رشته علوم اجتماعی و علوم انسانی ارتباط با صنعت و جامعه دارند و متناسب با آنها باید آشنا شوند.
وی ادامه داد: این آشنایی باعث تحول و دگرگونی در رشته ها می شود. زمانی که دانشجو در محیط جامعه و محیط واقعی کار قرار می گیرد، سوالاتی برای آنها مطرح می شود که آن را به محیط دانشگاه می آورد و همین موضوع باعث ارتقای سرفصل ها و دروس رشته ها می شود.
رییس دانشگاه تهران گفت: معتقدیم که این رویکرد، رویکرد از بالا به پایین و الزامی و اجباری نیست و از درون خود بدنه هیات علمی و دانشجویان باید ایجاد شود و حالت فرمایشی ندارد. باید به نوعی شرایطی فراهم شود که وقتی واقعیت های کاری برای آنها روشن می شود، چشم انداز روشنی داشته باشند.
وی افزود: قطعا اساتید ما متعهد و علاقمند به آینده کاری دانشجویان خود هستند و این آینده کاری برای آنها مهم است اما چون این ارتباط قبلا نبوده آنها چشم انداز روشنی برای ارتباط با محیط کار و صنعت نداشتند که این بخش هم خیلی از مشکلات ما را در راستای فرمایشات مقام معظم رهبری حل خواهد کرد به گونه‌ای که به هر حال زمینه برای اشتغال‌زایی و زمینه برای کاربردی شدن درست رشته ها فراهم کنیم.
کمیته بررسی آمایش آموزش عالی شکل گرفت/هزینه آموزش هر دانشجو ۵۰۰ میلیون تومان
مقام معظم رهبری عصر روز سه‌شنبه، ۲۹ فروردین در دیداری دو و نیم‌ساعته با بیش از هزار نفر از اعضای تشکل‌ها و فعالان مختلف دانشجویی، ضمن شنیدن اظهارات دانشجویان به موضوعات مختلفی اشاره کردند.
مقام معظم رهبری با تاکید به وزیر علوم در خصوص آمایش دقیق رشته‌های علمی و پذیرش دانشجو در آنها متناسب با نیازهای کشور فرمودند: برخی رشته‌های علمی در ایران مورد نیاز نیست و شغلی هم برای آنها وجود ندارد؛ بنابراین باید بر اساس نیاز عمل کنیم.
سند آمایش آموزش عالی از اوایل دهه ۹۰ در فهرست ماموریت‌های وزارت علوم قرار گرفت و از اواخر سال ۱۳۹۳ نگارش و طراحی این سند آمایش آموزش عالی آغاز شد. سند آمایش آموزش عالی با هدف نظام‌مندکردن دانشگاه‌های سراسر کشور در اسفند ۱۳۹۴ توسط شورای‌عالی انقلاب فرهنگی مصوب و سال بعد توسط رئیس‌جمهور وقت به دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی ابلاغ شد.
سند آمایش آموزش عالی در ۱۰ ماده با درنظرگرفتن شرایط دانشگاه‌ها، مواردی را برای اعمال تغییرات گسترده در این زمینه تعیین کرده است. ماده یک آن، تاکید ویژه‌ای به آمایش سرزمینی و تقسیم‌بندی کشور به ۱۰ منطقه آموزشی دارد. اولین ماده این سند البته شامل دو تبصره هم می‌شود که براساس آن تغییر در وضعیت دانشگاه‌های پیام‌نور، علمی-کاربردی و فرهنگیان باید به تصویب خود شورای‌عالی انقلاب فرهنگی برسد اما تغییر در حوزه و تعداد مناطق تعیین‌شده با پیشنهاد وزارت علوم انجام می‌شود.
همچنین ماده ۵ این سند اظهار می‌دارد؛ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری موظف است به منظور پاسخگویی به نیازهای گوناگون کشور در بخش‌های مختلف، طرح مأموریت‌گرایی مؤسسات آموزش عالی را با توجه به سطوح عملکردی بین‌المللی، ملی، منطقه‌ای و خاص تدوین کند و پس از تصویب به اجرا درآورد.