طرح نهضت ملی مسکن به عنوان ابرپروژه ای که دولت سیزدهم از همان روزهای ابتدایی فعالیت خود در دستور کار قرار داد و به عنوان یکی از مهم‌ترین اولویت‌های خود تاکنون به پیش برده، در ابتدای کار با مسایلی و البته دست‌اندازهایی از جمله نبود زمین دست و پنجه نرم کرده است.
به همین منظور دولت یکی از راهکارهای اساسی خود را اجبار دستگاه‌های دولتی به معرفی و عرضه زمین‌های مازادشان برای اجرای طرح نهضت ملی مسکن در دستور کار قرار داد.
بر اساس ماده ۱۰ قانون جهش مسکن، ادارات ثبت و ادارات دولتی ملزم هستند علی‌رغم وجود اختلاف نظرات بین دستگاه‌ها، به انتقال اسناد اراضی مازاد دولتی شناسایی شده به سازمان ملی زمین و مسکن اقدام کنند.
بر مبنای این قانون روش‌های تامین اراضی در نهضت ملی مسکن در قالب‌هایی ازجمله اراضی دولتی با کاربری مسکونی واقع در محدوده شهرها اعم از اراضی متعلق به وزارت راه و شهرسازی یا سایر دستگاه‌های دولتی که در اجرای ماده ۶ قانون ساماندهی و یا ماده ۱۰ قانون جهش تولید مسکن باید به وزارت راه و شهرسازی منتقل شود که در این خصوص، اراضی واقع در بافت‌فرسوده در اولویت قرار دارند.
همچنین اراضی در اختیار دستگاه‌های اجرایی و نهادهای طرف تفاهم با وزارت راه و شهرسازی، احیای بافت‌های فرسوده شهری و سکونتگاه‌های غیررسمی، شهرهای جدید، شهرک‌های مسکونی جدید و استفاده از اراضی دارای طرح آماده‌سازی زمین، استفاده از ظرفیت اراضی دولتی با کاربری غیرمسکونی در محدوده شهرها مشروط به تصویب تغییر کاربری در مراجع ذی‌ربط، استفاده از اراضی با کاربری مرتبط و یا قابل تغییر کاربری بخش خصوصی و نهادهای عمومی غیردولتی بر اساس توافق با دستگاه‌های متولی اجرای طرح اقدام ملی و پس از تصویب طرح تغییر کاربری در مراجع ذی‌ربط، معاوضه اراضی مسکونی غیردولتی واقع در محدوده شهرها با اراضی دولتی با هر نوع کاربری بخش دیگری از روش‌های تأمین اراضی نهضت ملی مسکن است.
خرید اراضی غیردولتی مناسب واقع در محدوده شهرها در صورتی که تأمین زمین از طریق راهکارهای فوق به تشخیص اداره کل و تأیید سازمان ملی زمین و مسکن امکان‌پذیر نباشد.
شناسایی ۱۰ هزار هکتار زمین مازاد
«ارسلان مالکی» سرپرست سازمان ملی زمین و مسکن در همین رابطه با بیان اینکه بر مبنای قانون عمل می‌کنیم، گفت: برای شناسایی املاک مازاد دستگاه‌ها به آنها فرصت داده می‌شود در غیر این صورت ثبت و اسناد رسماً اقدام خواهد کرد.
وی با اشاره به شناسایی ۱۰ هزار هکتار زمین مازاد، افزود: از این میزان ۲ هزار و ۶۰۰ هکتار را به دلایل مختلف از دستور کار خارج کردیم و برای ۴ هزار و ۶۰۰ هکتار دیگر اخذ سند داشتیم.
سرپرست سازمان ملی زمین و مسکن با اشاره به مبنای ساخت خانه‌های ویلایی و چند طبقه در قالب نهضت ملی مسکن بیان داشت: شاخص ما تعداد متقاضیان در شهرها است اگر زمین تامین شده کفاف متقاضیان را بدهد به تمام افراد زمین برای ساخت واحدهای تک واحده داده می‌شود چراکه اولویت ما ساخت خانه به صورت ویلایی است.
مالکی ادامه داد: اما در شهرهایی که محدودیت زمین داریم مانند شهرهای شمالی و یا منطقه زاگرس که کوهستانی بوده و تامین زمین به راحتی در آنها اتفاق نمی‌افتد، بهتر است به جای واگذاری زمین به یک نفر بین ۲ متقاضی تقسیم شود.
وی بیان داشت: بر همین مبنا در نقاطی که زمین برای ساخت واحدهای ۲ یا سه طبقه داده می‌شود به دلیل متقاضیان بیشتر می‌باشد و در صورتی که تعداد متقاضیان بیشتر از زمین تامین شده باشد، بر همین اساس زمین را بین افراد بیشتری واگذار خواهیم کرد.
شناسایی ۱۰ هزار هکتار زمین مازاد گفت: به همین منظور تاکنون ۲۸ هزار هکتار زمین تحویل پروژه نهضت ملی مسکن دادیم که تامین کننده مسکن ۶۰۰ هزار متقاضی خواهد بود. با این اقدام سازمان ملی زمین و مسکن رکورد قبلی مسکن مهر را در تامین زمین برای نهضت ملی مسکن را شکسته است.