ضرورت‌ها و نیازهای دختران امروز/ دختر نشانه خوش‌قدمی

به گزارش خبرشهر، پیشنهاد نامگذاری روز ملی دختران همزمان با روز ولادت حضرت معصومه(س) و درج آن در تقویم رسمی کشور، اولین بار از سوی فرهنگسرای دختران مطرح شد و پس از بررسی در مجموعه امور زنان شهرداری تهران به کمیته «بررسی نامگذاری روزها در تقویم» در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارائه شد. با طی کردن مسیر قانونی خود در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید و مقرر شد از سال ۸۶ اول ذیقعده روز ولادت حضرت معصومه(س) به عنوان روز ملی دختران در تقویم‌ها درج گردد.

جایگاه دختران در اسلام

در قرآن کریم و سوره نحل آیه ۵۸ و ۵۹ آمده است: هنگامی که به آنان (مردم قبل از اسلام) مژده تولد دختر داده می‌شد صورتشان سیاه رنگ شده و مملو از خشم و غضب و اندوه می‌شدند و از قوم و قبیله خود به خاطر این مژده بدی که به آنها داده می‌شد خویشتن را پنهان می‌کردند و این پرسش مطرح می‌شد که آیا این ننگ را بر خود بپذیرند و دختر را نگه دارند یا او را در زیر خاک زنده به گور کنند.

اما در وسائل الشیعه در خصوص جایگاه دختران از دیدگاه اسلام آمده است: دختران (پیش از آنکه به همسری درآیند و به افتخار مادری نایل شوند) از مقام، حرمت و حقوق خاصی برخوردار هستند.

دختر نشانه خوش قدمی زنان

پیامبراسلام (ص) فرموده است: بهترین فرزندان شما دختران هستند و علامت خوش قدمی زن آن است که اولین فرزندش دختر باشد، دختران بخشش خداوند هستند و خداوند دختران را هبه و بخشش نامیده است. بنابراین شکر خداوند را باید به جا آورد.

در منابع اسلامی نقل شده یکی از یاران پیامبر(ص) در خدمت آن حضرت نشسته بود که به او خبر دادند: همسر شما دختر آورده است او ناراحت شد. پیامبر که این منظره را دیدند فرمودند: زمین جایگاه او و آسمان سایه‌بان او و روزی او هم با خداست، پس چرا تو ناراحت شدی؟ او همچون گلی است خوشبو که تو از او بهره می‌بری.

از پیامبر اسلام(ص)نقل شده که فرمودند: «نعم الولد البنات» دختران مهربانى کنندگانند، کمک رسانندگانند، انس گیرندگانند، برکت دهندگانند و در روایت دیگری آمده است «خیر اولادکم البنات» هر کسی دختران تحت تکفل خود را پرورش دهد تا بزرگ شوند و از دسترنج خویش به آنها بدهد خداوند با این عمل بهشت را برای او واجب فرموده است.

همچنین در نهج‌الفصاحه آمده است، رسول مکرّم اسلام (ص) با سخنان و برخورد عملى با دختر بزرگوارشان علاوه بر شناساندن مقام و عظمت اهل‏بیت(ع) و تأکید بر ادامه سلسله ولایت و امامت از طریق دختر خود، مى‏خواستند به تمام انسانها ثابت کنند که در آخرین دین الهى، «دختران و زنان» از کرامت و جایگاه خاصّى برخوردارند.

همچنین آن فرستاده بزرگوار میزان سنجش و ارزش مردان را در نوع برخورد و تعامل با زنان و دختران دانسته و مى‏فرمودند: «بهترین شما (مردان) کسى است که براى زنان و دخترانش بهترین باشد.»[

ضرورت‌ها و نیازهای دختران در جامعه کنونی

در ایران اسلامی ما سازمان‌ها و نهادهایی هستند که هرچند نه به طور خاص اما در زیر مجموعه کارهای خود کارهایی را در راستای امور زنان و بانوان انجام می‌دهند که شاید اولین نهادی که بتوان از آن به عنوان نهاد متولی امور زنان در کشور نام برد، مرکز امور زنان و خانواده ریاست جمهوری است که از اعضای شورای سیاستگذاری این روز نیز هستند اما امسال به دلیل مشخص نبودن رئیس مرکز امور زنان و خانواده هیچ برنامه خاصی برای این روز درنظر گرفته نشده است.

بسیج جامعه زنان کشور یکی دیگر از نهادهایی است که به عنوان متولی مطالبات زنان و دختران باید به تبیین برخی ضرورت ها و نیازها بپردازد.

در مقاله‌ای که در سایت بسیج جامعه زنان به مناسبت روز دختر منتشر شده است نویسنده به بیان برخی ضرورت‌ها و نیازهای دختران در جامعه کنونی می‌پردازد در بخشی از این مقاله آمده است:

۱) اولین و مهمترین نیاز، شکل گیری مرکزی با محوریت تبیین چارچوب‌های سبک زندگی دختر مسلمان برای رسیدن به اهداف زیر است:

– طراحی یک الگوی مشخص از سبک زندگی حضرت معصومه(س) متناسب با ضرورت‌های اکنونی برای دختران

– متمرکز کردن افراد صاحب فکر، پردغدغه و هوشمند و فعال و بصیر نسبت به ضرورت های و نیازهای جامعه هدف

– هدایت همه فعالیت‌های این عرصه و شناسایی افراد مستعد، آموزش افراد مستعد برای فعالیت‌های تئوریک مورد نیاز در این زمینه

شناسایی شاخص‌های بومی منتاسب و معین با مرکز و هدف‌های مذکور

۲) لزوم اصلاح ساختار آموزش و نظام آموزشی

کاملاً بدیهی است که نقش زنان در تعالی انسان‌ها و تمدن سازی آینده و تحقق جامعه مهدوی، با عنایت به آیات و روایات تربیتی، بسیار حائز اهمیت است. لکن تعلیم و تربیت امروزی به هیچ وجه دختران ما را برای چنین نقش‌هایی آماده نمی‌کند.

یکسان سازی تعلیم و تربیت دختر و پسر از خانه تا مدرسه و دانشگاه و محیط‌های اجتماعی که نوعاً نه سنخیت با حدود و ثغور الهی دارد و نه مراعات می‌شود، نتوانسته و نخواهد توانست راه و رسم زندگی را به دختران ما بیاموزد.

تعلیم و تربیت ما عمدتاً وارداتی و متناسب با سبک زندگی لیبرالیستی است، با چنین پرورشی، دختران ما هرگز به واقعیت درک وظایف الهی، آرمانی، انسانی و انقلابی تعریف شده در دین اسلام نخواهند رسید.

وجود تعارض بین آموزه‌های تربیت دینی و جامعه و مکان‌های آموزشی، کتب درسی و روش‌های معمول و متعارف در مراکز آموزشی، لزوماً به اصطکاک آنها منجر می‌شود.

مکان‌های آموزشی، خصوصاً دانشگاه‌ها از استانداردهای قرآنی امنیت اخلاقی – روحی، و ایمانی برای دختران ما برخوردار نیستند. به طور کلی فقدان بستر مناسب برای رشد اخلاقی و فرهنگی، فکری، تربیتی و اجتماعی و علمی در مراکز آموزشی ما موجب آسیب‌های جدی شده است.

عدم توانمندی اولیا و مربیان مراکز آموزشی، مضاف بر تهی بودن محتوای دروس از بایسته‌های دینی- قرآنی جامعه هدف در سطوح مختلف منتج بر خروج دخترانی با همان ناتوانایی‌ها شده، از این رو، دختران ما در جهت شناخت فلسفه زندگی، راه و رسم صحیح آن، برخورد با مسائل، قابلیت حل مسائل… برخوردار از شناخت و قدرت تفکر و به طور کلی مکانیسم‌های مناسب نیستند.

دختران ما در دنیایی به سر می‌برند و در جامعه‌ای رشد می‌کنند که با احتیاجات حقیقی دختران تطابق نیافته است و این مهم، محصول همان ساختار معیوب نظام آموزشی است.

۳) لزوم اصلاح ساختار رسانه‌ای

دنیای دختران همواره با پیچیدگی و راز و رمز همراه است،‌قبل از اتمام دهه اول زندگی شان، شایستگی حضور به بارگاه قرب ربوبی و انجام فرایض و رعایت حدود و ثغور الهی را می‌یابند، که مقدمه آن‌ است که این موجود لطیف و سرشار از مواهب عاطفی و احساسات آگاهانه آماده پذیرش مسئولیت‌های مهم زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی می‌شود.

از سویی از اساسی‌ترین مقوله‌های حیات بشری در همه دوران‌ها خصوصاً دوران فعلی، مسئله توجه به تربیت دختران است و میزان توجه هر چه بیشتر به این مقوله، نشانگر نیازمندی دختران به برخورداری از تربیت خاص با الگو یا الگوهایی مناسب برای رسیدن به سلامت همه جانبه، پویایی و تعالی است. دختران جوان ما امروز در معرفی افراط ها و تفریط ها و عمدتاً برخوردهای سلیقه‌ای با دین و آموزه‌های دینی در خانواده و جامعه هستند.

فاصله‌های فرهنگی و فکری نسل‌ها و گسست نسل‌ها، عدم آشنایی با آداب، اخلاق و احکام اسلام، سردرگمی در میان هویت‌های مختلط فرهنگی و دینی و فقدان یک الگوی جامع و قابل دسترس، موجب شده دختران ما هنوز از پس چند سال نامگذاری این روز به نام دختر، پیوستگی شایسته و بایسته با الگوی حضرت معصومه (س) نداشته باشند. آزادی صرف موجب آسیب های جدی به ساحت دختران و درهم آمیختگی رفتار آنان گشته است.

لذا ضرورت دارد رسانه‌ها بخشی از تلاش هایشان را معطوف برنامه ریزی و اجرای هدفمند در جهت رشد و تعالی دختران از کودکی تا نوجوانی و جوانی مطابق با الگوی اسلامی کنند.

لازم است نظام رسانه هماهنگ و منسجم و در عین حال علمی، تخصصی و به روز و متناسب با شناخت کامل و جامع جامعه هدف تمرکز برای این مهم شده و آموزه‌ها و انگاره های قدسی اسلام عزیز را با مکانیسم هنر ارزشمند و متناسب با نیاز دختران عرضه کند.

لازم است برخی از ظرفیت شبکه‌های تلویزیونی و رادیویی بر نیازهای حقیقی، صحیح و واقعی دختران متمرکز شود.

۴) ضرورت ایجاد گفتمان در مراکز علمی و مجامع مذهبی مرتبط با این نیاز (رفع فاصله وضع موجود با وضع مطلوب که همانا رسیدن به الگوی حضرت معصومه(س) است، تا اینکه به یک گفتمان رایج تبدیل شده تا به مرور گسل‌ها، اصلاح و برطرف شود.

۵) لزوم توجه تعمیقی مسئولان خصوصاً مسئولان فرهنگی و نهادهای مرتبط به آسیب‌های امروز که دخترانمان را در موضوع تربیت، اخلاق، ایمان، مسئولیت پذیری، انتخاب همسر، علم آموزی، تربیت فرزند و … تهدید می‌کند و مستلزم  فعالیت‌های تخصصی در سطوح مختلف خصوصاً اساتید حوزه و دانشگاه در شناخت مواضع آسیب زا و راه‌های درمان آن صورت گیرد تا از هدر رفت جنبه‌های بالقوه و موجود نیز جلوگیری شود.